ห้องดูหนัง หรือ ห้องโฮมเธียร์เตอร์ ถือเป็นหนึ่งในห้องที่คนรักการดูหนัง ฟังเพลง ร้องคาราโอเกะขาดไม่ได้ แต่การจะได้ห้องดูหนังที่ดี ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ส่งเสียงดังรบกวนห้องอื่นๆ หรือเพื่อนข้างบ้านจนเกิดความบาทหมางกันขึ้นได้นั้น ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายๆ เลย
หากเราไม่มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการและแนวทางในการทำ ห้องดูหนัง ที่ถูกต้องมากพอ โดยต่อจากนี้ไป จะเป็นสิ่งที่คนอยากทำห้องดูหนังควรทราบไว้ก่อนตัดสินใจลงมือดัดแปลง ต่อเติม ห้องดูหนัง เพื่อไม่ให้เกิดความผิดพลาดและปัญหาตามมาภายหลัง
1.ขนาดของห้องดูหนังสำคัญกว่าที่คิด
หลายคนอาจรู้สึกว่า “ขนาดห้อง” จะเกี่ยวอะไรกับการดูหนังมากนัก ขอแค่เพียงเรานอน นั่งดูหนังได้อย่างสบายก็น่าจะโอเคแล้วไม่ใช่หรือ? คำตอบคือขนาดห้องนั้นสำคัญมาก เพราะมีส่วนที่ทำให้เกิดเสียงก้องเสียงสะท้อนภายใน ห้องดูหนัง ได้
ยิ่งขนาดห้องกว้างเท่าไร ก็ยิ่งมีโอกาสเกิดเสียงก้องเสียงสะท้อนได้มากเท่านั้น และในการแก้ไขควบคุมปัญหาเสียงก้องเสียงสะท้อนในห้องดูหนัง อย่างเช่นการติดตั้งผนังตกแต่งดูดซับเสียง Cylence Zandera ที่เป็นแผ่นกลาสวูล
ซึ่งมีคุณสมบัติในการดูดซับเสียงสูงนั้น จะติดตั้งได้อย่างเหมาะสม ลดเสียงก้องเสียงสะท้อนได้จริง ก็ขึ้นอยู่กับการคำนวณปริมาณผนังดูดซับเสียงได้อย่างถูกต้อง ซึ่งแนวทางในการคำนวณว่า จะต้องติดแผ่นซับเสียงเท่าไร ถึงกันเสียงก้องได้ดีนั้น ก็ต้องนำเอาขนาดและความสูงของห้องมาคำนวณด้วย มิเช่นนั้น ก็จะไม่สามารถแก้ไขปัญหาเสียงก้องเสียงสะท้อนได้
2.ฝ้าเพดาน ประตู ผนัง คือจุดต้องระวังที่เสียงดังจะทะลุออกไปด้านนอก
นอกจากปัญหาเสียงก้องเสียงสะท้อนแล้ว การทำห้องดูหนังจะต้องรับผิดชอบในการดูแลไม่ให้เสียงดังจากภายในห้องทะลุออกไปสร้างความรบกวนภายนอก เนื่องจากค่าเฉลี่ยของเสียงดังภายในห้องดูหนังนั้น จะอยู่ที่ประมาณ 80 เดซิเบลขึ้นไป
ซึ่งตามหลักการแล้วถือว่าเป็นระดับเสียงดังที่สร้างความรบกวนต่อร่างกายและจิตใจได้ ถือเป็นมลภาวะทางเสียงรูปแบบหนึ่งถ้าหากคนๆ นั้นไม่ได้ต้องการฟังเสียงนั้น ดังนั้นแล้ว ก่อนจะทำห้องดูหนังจึงต้องเข้าใจเสียก่อนว่า เสียงดังจากห้องดูหนังจะทะลุออกไปทางผนัง ประตู และฝ้าเพดานได้ เพื่อที่เราจะได้วางแผนในการออกแบบวิธีการป้องกันและควบคุมเสียงดังได้อย่างมีประสิทธิภาพ
โดยแนวทางในการป้องกันเสียงดังของห้องดูหนังสามารถทำได้โดย ใช้ผนังกันเสียงเสริมกับผนัง อาทิ ผนังกันเสียง SCG รุ่น Cylence Zoundblock ซึ่งเป้นฉนวนแบบแผ่นแข็งสีเทา หุ้มรอบด้านด้วยวัสดุกันความชื้นใส่สารไม่อุ้มน้ำ สามารถใช้ร่วมกับระบบผนังหลากหลาย
จึงทำให้ติดตั้งง่าย ในส่วนของฝ้าเพดาน ก็อาจใช้เสริมด้วยฉนวนกันความร้อนก็ได้ เพราะฉนวนกันความร้อน SCG รุ่น STAY COOL ก็มีส่วนช่วยในการกันเสียงดังได้ระดับหนึ่งด้วย ทั้งยังทำให้ห้องเย็นขึ้นดูหนังได้สบายขึ้น และสำหรับประตู เราจะสังเกตเห็นได้ว่า ประตูโรงหนังหรือห้องซ้อมดนตรีนั้นแตกต่างจากประตูทั่วไป
ซึ่งเป็นประตูพิเศษที่กันเสียงดังได้ดี แต่ทั้งนี้ เราอาจไม่ต้องทำถึงขั้นนั้น เพราะมีราคาแพง แต่สามารถใช้แผ่นยิปซั่มมาตีประกบเพิ่ม ให้ประตูมีความหนามากขึ้น หรือจะหาผ้าม่านมาติดทับ และติดเทปกันเสียง Noise Zeal สำหรับประตูร่วมด้วยก็ได้
เพราะเทปกันเสียง Noise Zeal เป็นเทปที่ทำจากยางชนิดพิเศษ ที่ใช้ติดกระจกรถยนต์ในการกันเสียงดังจากถนนเข้ารถ จึงทำให้เมื่อติดแล้วสามารถช่วยกันเสียงดังจากภายในห้องดูหนังไม่ให้ทะลุออกไปนอกห้องได้ดีในระดับหนึ่ง ยิ่งหากติดหมดทุกประตูหน้าต่างด้วยแล้ว ก็จะยิ่งช่วยกันเสียงดัง ลดเสียงดังได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
3.รูปลั๊กไฟในห้องดูหนัง ก็อาจเป็นทางผ่านทะลุของเสียงดังได้เช่นกัน
โครงสร้างของบ้านที่มีห้องติดกัน บ่อยครั้งแผงรูปลั๊กไปจากห้องหนึ่ง ก็อยู่ในตำแหนี่งเดียวกันกับอีกห้องหนึ่ง หรืออยู่ใกล้กัน ซึ่งหลายคนอาจไม่ทราบว่า เสียงดังที่ทะลุจากห้องหนึ่งไปยังอีกห้องหนึ่งนั้น ก็สามารถทะลุผ่านมาทางรูปลั๊กไฟนี้ได้ด้วย
ดังนั้น ในการจะทำห้องดูหนัง เราจึงต้องสำรวจโครงสร้างและแบบแปลนห้องให้ดี ดูจุดต่างๆ ของรูปลั๊กไฟ ว่าอยู่ในตำแหน่งใกล้กันกับอีกห้องหรือเปล่า เพื่อไม่ให้เสียงดังจากห้องดูหนังทะลุไปยังอีกห้องผ่านทางรูปลั๊กไฟได้ ซึ่งวิธีการแก้ไขก็คือ การเปลี่ยนตำแหน่งรูปลั๊กไฟให้เรียบร้อยนั้นเอง
ซึ่งเราก็ควรทำตั้งแต่ก่อนเริ่มต่อเติมห้องดูหนัง ไม่ใช่เช่นนั้นแล้ว ก็จะต้องมารื้อผนัง ปรับเปลี่ยนอะไรกันยกใหญ่หลังจากที่ติดตั้งต่อเติมอะไรต่อมิอะไรไปเรียบร้อยแล้ว ทำให้เกิดความเสียหาย ยุ่งยาก และเสียเวลา เสียค่าใช้จ่ายโดยไม่จำเป็น
นอกจาก 3 เรื่องที่กล่าวมาแล้ว ในการทำห้องดูหนังก็ยังมีรายละเอียดอื่นๆ อีกไม่น้อยที่จำเป็นต้องทราบก่อน อาทิ ระยะห่างจากจอภาพกับเก้าอี้หรือโซฟานั่งดูหนัง ซึ่งก็ควรต้องกำหนดระยะให้เหมาะสม เพื่อการถนอมสายตา ในขณะเดียวกันระยะห่างดังกล่าวก็ส่งผลต่อภาพความคมชัดด้วย
ซึ่งการจะกำหนดระยะว่าห่างเท่าไรถึงเหมาะสมนั้น ก็ต้องดูจากขนาดห้อง และขนาดของจอทีวีประกอบกันด้วย นอกจากนั้นก็ยังมีเรื่องของแสง ที่ต้องไม่สว่างเกินไป หรือไม่มืดเกินไป เพื่ออรรถรสในการดู
เรื่องของเฟอร์นิเจอร์ตกแต่งภายใน ที่ไม่ใช่แค่ความสวย แต่การเลือกเฟอร์นิเจอร์ที่เป็นผ้าเป็นหนัง ก็จะช่วยควบคุมเสียงก้องเสียงสะท้อนได้ดีกว่า หรือตำแหน่งการวางของตู้ ชั้นวางต่างๆ ก็จะช่วยเรื่องการป้องกันเสียงดังได้อีกทางหนึ่งด้วย
ทั้งนี้ สำหรับใครก็ตามที่อยากทำห้องดูหนังที่บ้าน ก็ควรศึกษารายละเอียดเหล่านี้ให้มากก่อน เพื่อการวางแผนในการทำห้องดูหนังที่ดี มีประสิทธิภาพ สามารถเลือกใช้วัสดุอะคูสติกในการควบคุมและแก้ไขปัญหาเสียงได้อย่างเหมาะสม
ซึ่งหากเป็นไปได้ ก็ควรปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญด้านเสียงโดยตรง และการทำห้องดูหนังก็ควรได้รับการออกแบบต่อเติมโดยผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง เพื่อให้ไม่เกิดปัญหาตามมาภายหลัง และควบคุมงบประมาณได้อย่างประหยัดคุ้มค่ามากที่สุด
